Keten Kuşu
📌 Genel Bilgiler
| Özellik | Bilgi |
|---|---|
| Türkçe Adı | Keten kuşu |
| Bilimsel Adı | Linaria cannabina |
| Familya | Fringillidae (İspinozgiller) |
| Boyut | 13–15 cm |
| Kanat Açıklığı | Yaklaşık 24–27 cm |
| Ağırlık | 15–22 gram |
| Yaşam süresi | Ortalama 3–6 yıl (doğada) |
| Dağılım | Avrupa, Batı Asya ve Kuzey Afrika |
| Türkiye | Yaygın ve yerli tür (çoğu bölgede görülür) |
Fiziksel Özellikler
♂ Erkek (Üreme dönemi – İlkbahar/Yaz):
- Göğüs ve alın: Parlak kırmızı
- Sırt: Kahverengi
- Karın: Kirli beyaz
- Kanatlar: Siyahımsı kahverengi, açık çizgili
♀ Dişi:
- Kırmızı renkler yoktur.
- Daha soluk, çizgili kahverengi ve gri tonlar baskındır.
- Daha az dikkat çekici ama benzer desenlere sahiptir.
Yaşam Alanı
- Açık araziler, çalılıklar, tarım alanları, bozkırlar
- Yol kenarları, boş tarlalar, kırsal bahçeler
- Kırsalda insan yaşamına yakın alanlarda da sık görülür
- Ormanlık alanlardan çok açık ve çalılık bölgeleri tercih eder
Ötüş ve Davranış
- Ötüşü: Yumuşak, titrek ve melodiktir. İnce “çirp çirp” sesleri ve ötüş dizileri vardır.
- Uçarken ötüşünü sürdüren kuşlardandır.
- Erkekler üreme döneminde yüksek yerlere çıkıp ötüş gösterisi yapar.
Beslenme
- Tohumlar: Özellikle keten (adı buradan gelir), kenevir, ayçiçeği ve yabani ot tohumları
- Böcekler: İlkbahar ve yazın yavrulara protein sağlamak için böceklerle beslenirler
- Yerde beslenir: Genellikle otlar arasında tohum toplarken görülür
Üreme
- Üreme dönemi: Nisan – Temmuz arası
- Yuva: Dişi, çalılıklar veya sık otlar arasında yuva yapar
- Yumurta sayısı: 4–6 adet, mavi-beyaz arası renkte yumurtalar
- Kuluçka süresi: Yaklaşık 12–14 gün
- Yılda 2 kez üreyebilirler
- Yavrular yuvadan uçmadan önce 2 hafta boyunca beslenir
Göç Durumu
- Türkiye popülasyonu genellikle yerli veya kısa mesafeli göçmen
- Kuzeyden gelen bireyler kışın Türkiye’de görülebilir
- Göçleri yoğun olmayan, bölgesel hareketler yapan bir türdür
Karıştırılan Türler
| Tür | Farkları |
|---|---|
| Kızıl gerdan | Gagası daha kalın, göğüs turuncu, daha tombul |
| Bayağı ispinoz | Kafa mavi-gri, göğüs daha kırmızımsı |
| Saka kuşu | Yüz kırmızı, kanatları siyah-sarı |
İlginç Bilgiler
- Adı, keten tohumu ile beslenmesinden gelir.
- Üreme dönemindeki erkekler, tüy renkleriyle oldukça dikkat çekicidir.
- Sürüler hâlinde yaşayan bir türdür; kışın büyük sürüler oluşturur.
- Eskiden kafes kuşu olarak da beslenmiş, ancak günümüzde bu doğadan yakalama yasal değildir.
Gözlem ve Besleme
- En iyi gözlem zamanı: İlkbahar ve yaz aylarında erkeklerin parlak renkleriyle kolayca fark edilir
- Yemliklere gelir mi?: Evet, ayçekirdeği, darı ve keten tohumu olan yemliklere gelir
- Gözlem için önerilen yerler: Tarla kenarları, fundalıklar, taşlık tepeler, kırsal alanlar
Özet Tablo
| Kriter | Özellik |
|---|---|
| Görünüm | Erkekte kırmızı göğüs ve alın |
| Davranış | Yerde tohum toplar, sürüler hâlinde |
| Ses | Hafif, melodik, yumuşak ötüş |
| Habitat | Açık araziler, tarım alanları |
| Göç durumu | Yerli ve kısa mesafe göçmen |
| Gözlem zorluğu | Kolay; özellikle ilkbaharda renkleriyle dikkat çeker |