Al Mozaik Kanarya

Al Mozaik kanarya türü, renk kanaryalarından biri olup, ötümden ziyade rengiyle öne çıkan kanarya türüdür. “Mozaik” (mozaïque) terimi bu kuşun vücudundaki renklerin dağılım biçimini ifade eder: Vücudun genelinde açık tonda tüyler bulunurken, belirli bölgelerde (maske, omuz, göğüs vs.) canlı renk patlamaları görülür. “Al” ifadesi ise büyük olasılıkla “Albino” veya “Açık renkli” anlamında halk arasında kullanılan bir tanımlamadır; bu terim bilimsel bir sınıflama değildir.

Şöyle dikkatlice incelemenizi rica ederiz. Tüm detaylar aşağı kesitteki gibidir:

📌 Genel Tanım ve Köken
Mozaik Kanarya, 20. yüzyılın ortalarında, özellikle Avrupa’da (İtalya, Belçika, Almanya) renk kanaryacılığının gelişmesiyle ortaya çıkmış bir ırktır. Mozaik özelliği, genetik bir varyasyon sonucu oluşur ve özellikle lipokrom pigmentlerinin (kırmızı veya sarı) vücutta sınırlı ve belirli alanlarda yoğunlaşmasıyla karakterizedir.

Mozaik terimi, renklerin tüylerde bölgesel olarak düzenli dağılmasından gelir. Genetik olarak baskın değil; resesif ve cinsiyete bağlı kalıtım gösterir.

🧬 Genetik Özellikler
Genetik Temel: Mozaik kanaryalar, mozaik faktörü taşıyan bireylerden elde edilir. Bu faktör X kromozomu ile taşınır, dolayısıyla dişiler tek doz, erkekler çift doz taşır.

Renk Varyantları:

Kırmızı Mozaik (Red Mosaic)

Sarı Mozaik (Yellow Mosaic)

Portakal Mozaik (Orange Mosaic) (daha az yaygındır)

Pigment Türleri:

Lipokrom pigmentleri: Sarı, kırmızı gibi canlı renkleri verir.

Mozaik faktörü, bu pigmentlerin sadece belirli bölgelere birikmesini sağlar.

🐦 Fiziksel Özellikleri
Boy: Yaklaşık 13.5–14 cm.

Tüy Yapısı: Yumuşak, parlak ve bakımlı.

Renk Dağılımı (Maskeler):

Tip I (Erkek tipi): Maske (yüz), omuz ve göğüste belirgin renk olur.

Tip II (Dişi tipi): Dişilerde renkler erkeklere göre biraz daha soluktur. Renk çok yaygın değildir.

Renk bölgeleri:
Maske: Göz çevresi ve yüz kısmı

Omuzlar: Her iki kanat başlangıcı

Göğüs: Kalp hizasında hafif dairesel leke

Kuyruk altı ve sırt: Genellikle nötr veya beyazdır

🏡 Bakım ve Beslenme
Mozaik kanaryalar ötüm kanaryalarına göre daha sakin olup, renklerinin korunması için özel bakım ve beslenme isterler:

Beslenme:
Tohum karışımları: Kanarya yemi (aspur, nijer, kolza)

Sebze/Meyve: Elma, brokoli, havuç, ıspanak

Yumurta maması: Renk kanaryalarına yumurta vermek pek doğru değildir. Renk ayarlarında probleme neden olabilir.

Renk koruyucular: (özellikle kırmızı mozaikler için)

Carofil, Cantaxanthin, Beta-karoten gibi takviyeler tüy değişim döneminde verilir.

Renk katkıları yanlış verilirse renk yayılması olur, bu da yarışma dışı kalmalarına neden olur.

Diğer bakım ihtiyaçları:
Temiz su

Tüy dönemi için mineral taş ve grit

Hijyen: Kafes ve tünekliklerin düzenli temizliği

🐣 Üretim Süreci
Üretim, standart kanarya üretimiyle benzerdir ancak mozaik özelliği için dikkatli eşleştirme yapılması gerekir.

Dikkat Edilmesi Gerekenler:
Tip I (Erkek) + Tip II (Dişi) eşlemesi tercih edilir.

İki Tip I eşleştirilirse dişilerde renk fazla olur ve yarışmalarda elenir.

Tüy yapısına göre eşleştirme: Yoğun (intensive) + yumuşak (frosted) tip tercih edilir.

Üreme dönemi:
Mart – Haziran arası

Her dişinin tabii kendi yumurtlama süreci olsa da ortalaması 4-5 yumurtadır. Bazı kuşlar 3 yumurta da yapabilir. Kuşuna göre değişir. Ayrıca kuluçka süresi de tipik olarak 13-14 gün civarıdır.

🏆 Yarışmalar ve Değerlendirme
Mozaik kanaryalar renk yarışmalarına katılır. C.O.M. (Confédération Ornithologique Mondiale) gibi kuruluşların standartları kullanılır.

Değerlendirme Kriterleri:
Kriter Açıklama
Maske netliği Renk sadece yüz bölgesinde ve simetrik olmalı
Omuz rengi Belirgin ama yayılmamış
Göğüs lekesi Yuvarlak, belirgin ama dağılmamış
Tüy kalitesi Parlak, yumuşak, temiz
Vücut yapısı Dengeli, orantılı
Genel sağlık ve duruş Aktif ama sakin duruş, düzgün tüy yapısı

Fazla renk yayılması, maskenin göz üstüne taşması veya renklerin soluk olması puan kaybına yol açar.

⚠️ Sık Yapılan Hatalar
Yanlış renk katkısı kullanımı → Renk dağılması

Dişi mozaiklerin aşırı renkli olması → Tip hatası

Tüy tipi uyuşmazlığı → Zayıf yavru gelişimi

Güneş ışığında fazla kalma → Renk solması

Ötüm amacıyla değil, görsel şıklık ve yarışma potansiyeli için beslenir. Doğru eşleme, dikkatli bakım ve özenli besleme ile bu kuşlar adeta küçük bir tablo gibi görünür.